Czym jest przywłaszczenie mienia i jak je udowodnić

Przywłaszczenie to jedno z najczęściej popełnianych przestępstw majątkowych, a polega ono na bezprawnym zatrzymaniu cudzej własności. Chociaż zazwyczaj przywłaszczenie jest utożsamiane z kradzieżą, czy malwersacją to różni się od nich od w kilku istotnych aspektach. W tym artykule przeczytasz, czym jest przywłaszczenie, jakie są jego rodzaje oraz jak odróżnić przywłaszczenie od innych przestępstw majątkowych.

Czym jest przywłaszczenie i co za nie grozi (Art. 284 k.k.)

Przywłaszczenie to obok kradzieży i defraudacji jedno z najczęściej popełnianych przestępstw majątkowych. Polega ono na bezprawnym zatrzymaniu cudzej rzeczy ruchomej lub praw majątkowych, które zostały legalnie powierzone do dyspozycji sprawcy na określony czas.

Jakie są cechy przestępstwa przywłaszczenia mienia:

• posiadanie mienia: legalne – sprawca legalnie posiada rzeczy lub środki pieniężne, które zostały mu powierzone;
• zatrzymanie: bezprawne – nie oddanie mienia, pomimo obowiązku jego zwrotu właścicielowi;
• zamiar: zatrzymanie – zatrzymanie mienia lub praw majątkowych na stałe, lub w celu wykorzystania go do własnych celów.

W praktyce przywłaszczenie dotyczy sytuacji, w której sprawca legalnie posiada daną rzecz, ale decyduje się jej nie oddać właścicielowi. Warto pamiętać, że przywłaszczenie to nie tylko zawiedzenie zaufania, ale przestępstwo, które jest zagrożone karą więzienia.

Przywłaszczenie jako przestępstwo zostało zdefiniowane w Art. 284 Kodeksu karnego (Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553):

“Art. 284. [Przywłaszczenie]

Kto przywłaszcza sobie cudzą rzecz ruchomą lub prawo majątkowe, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
Jeżeli przywłaszczenie dotyczy rzeczy lub prawa majątkowego mniejszej wartości, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
Kto przywłaszcza sobie powierzoną mu rzecz ruchomą, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
W wypadku mniejszej wagi, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.”

Przywłaszczenie mienia – rodzaje i przykłady

Przywłaszczenie w zależności od rodzaju mienia i okoliczności, w jakich dochodzi do bezprawnego zatrzymania cudzej własności, może przybierać różne formy. Wyróżnia się kilka głównych rodzajów przywłaszczenia, do których należy:

• przywłaszczenie wspólnego mienia – odnosi się do sytuacji, w której jeden ze współwłaścicieli lub osób mających prawo do korzystania z mienia wspólnego decyduje się na jego bezprawne zatrzymanie, lub użytkowanie w sposób sprzeczny z interesami pozostałych współwłaścicieli. Przykładem tego rodzaju przywłaszczenia może być sytuacja, w której jeden z członków spółdzielni mieszkaniowej przywłaszcza sobie część wspólnych funduszy ze składki remontowej;
• przywłaszczenie mienia współmałżonka – polega na bezprawnym zatrzymaniu lub użytkowaniu przez jednego ze współmałżonków mienia należącego do majątku wspólnego, lub drugiego współmałżonka. Przywłaszczenie mienia współmałżonka może mieć kilka form. Jest nim zabór wspólnego mienia (np. jedno z małżonków bez zgody drugiego wykorzystuje wspólne oszczędności na własne cele), zatrzymanie mienia (po rozwodzie jedno z małżonków zatrzymuje przedmioty z majątku wspólnego, nie przestrzegając podziału) lub użycia majątku osobistego (osoba korzysta z mienia osobistego współmałżonka bez jego zgody);
• przywłaszczenie rzeczy ruchomej – dotyczy przedmiotów fizycznych, takich jak samochody, narzędzia, sprzęt elektroniczny itp. Przykładem przywłaszczenia rzeczy ruchomej jest pożyczenie roweru od sąsiada i niezwrócenie go;
• przywłaszczenie środków pieniężnych – dotyczy nie tylko pożyczonych pieniędzy, ale też tych, które zostały powierzone sprawcy np. w celu zakupu towaru do sklepu;
• przywłaszczenie mienia znalezionego – następuje, gdy ktoś znajdzie cudzą własność i decyduje się ją zatrzymać, zamiast oddać właścicielowi lub zgłosić ten fakt policji. Takim przykładem jest znalezienie portfela na ulicy i zatrzymanie go wraz z jego zawartością;
• przywłaszczenie dokumentów – dotyczy sytuacji, w których ktoś (np. znajdując je) przywłaszcza sobie cudze dokumenty, takie jak dowód osobiste, czy prawo jazdy i wykorzystuje je do własnych celów.

Kiedy zatrzymanie mienia nie jest przywłaszczeniem

Nie każde zatrzymanie mienia ma cechy przestępstwa majątkowego, jakim jest przywłaszczenie czy kradzież. Do sytuacji i działań, które nie są uznawane za przywłaszczenie, zalicza się:

• legalne przeniesienie własności – jeśli właściciel dobrowolnie przeniósł swoją własność na inną osobę w formie umowy sprzedaży lub darowizny;
• zgoda właściciela na zatrzymanie mienia – właściciel pożycza narzędzia sąsiadowi i zgadza się, że sąsiad może je zatrzymać przez dłuższy, nieokreślony czas niż wcześniej ustalono;
• prawo do zatrzymania mienia na mocy umowy – takim przykładem jest leasing samochodu, gdzie leasingobiorca ma prawo korzystać z pojazdu przez określony czas na mocy zawartej umowy;
• przypadkowe zatrzymanie mienia – kiedy ktoś przypadkowo zabiera cudzy przedmiot, myśląc, że to jego własność i natychmiast po odkryciu pomyłki zwraca go właścicielowi;
• niezrozumienie obowiązku zwrotu – dotyczy np. sytuacji, w której pracownik nie zwrócił odzieży roboczej po zakończeniu pracy, ale wcześniej nie został on o takiej konieczności poinformowany;
• działania w dobrej wierze – osoba znajduje przedmiot i zabiera go, ale tylko w celu oddania właścicielowi. 

Przywłaszczenie mienia, sprzeniewierzenie, kradzież i inne przestępstwa majątkowe

Przestępstwa majątkowe to działania naruszające cudzą własność lub prawa majątkowe. Różnią się one między sobą charakterem, okolicznością oraz karą za ich popełnienie. Poza przywłaszczeniem do najczęściej dokonywanych przestępstw majątkowych zalicza się:

• kradzież – bezprawne zabranie cudzej rzeczy ruchomej w celu jej zatrzymania;
• sprzeniewierzenie – nazywane także malwersacją jest przywłaszczeniem sobie powierzonych środków lub mienia przez osobę odpowiedzialną za ich zarządzanie;
• defraudacja – jest to specyficzny rodzaj malwersacji, polegający na wyłudzeniu mienia poprzez oszustwo;
• oszustwo – w kontekście majątkowym oznacza wprowadzenie w błąd innej osoby w celu osiągnięcia korzyści majątkowej;
• paserstwo – nabycie, przechowywanie, zbywanie lub pomoc w zbyciu rzeczy uzyskanej za pomocą czynu zabronionego;
• zniszczenie mienia – umyślne uszkodzenie lub zniszczenie cudzej rzeczy.

Przywłaszczenie mienia jak odzyskać przy pomocy detektywa

W sytuacji, w której padliśmy ofiarą przywłaszczenia skorzystanie z usług profesjonalnej Agencji Detektywistycznej, może pomóc w szybkim rozwiązaniu sprawy i odzyskaniu mienia. Po pierwsze, detektyw podejmie działania mające na celu ustalenie miejsca przebywania sprawcy oraz odnalezienie przywłaszczonych rzeczy. Często zdarza się, że sprawca ukrywa się lub przenosi przywłaszczone przedmioty w nieznane miejsca.

Po drugie zgromadzenie odpowiednich dowodów to podstawa skutecznego odzyskania majątku na drodze sądowej. Detektyw w tym celu przeprowadzi dokładne śledztwo, gromadząc dokumenty, zeznania świadków oraz inne materiały dowodowe, które mogą okazać się niezbędne w procesie. W wielu takich przypadkach dyskretne działania detektywa są konieczne, aby sprawca nie dowiedział się o prowadzonym śledztwie i nie podjął działań mających na celu ukrycie mienia lub zatarcie śladów przestępstwa.

Dodatkowo skorzystanie z pomocy detektywa pozwala na odciążenie ofiary od konieczności prowadzenia skomplikowanego i stresującego dochodzenia na własną rękę. Dlatego, jeśli masz problem z odzyskaniem bezprawnie przywłaszczonego mienia lub zostałeś ofiarą innego rodzaju oszustwa, czy też szantażu zgłoś się do Agencji Detektywistycznej ProDetekyw i skorzystaj z pomocy doświadczonych detektywów.

Podsumowując, przywłaszczenie to przestępstwo majątkowe polegające na bezprawnym zatrzymaniu cudzej rzeczy ruchomej lub praw majątkowych bez zamiaru ich oddania właścicielowi. Konsekwencją popełnienia tego przestępstwa może być pozbawienie wolności do lat 5. Skorzystanie z pomocy detektywa w takich sytuacjach może znacząco zwiększyć szanse na odzyskanie mienia i ukaranie sprawcy. Dzięki doświadczeniu, umiejętnościom i profesjonalnym narzędziom, detektyw może przeprowadzić skuteczne śledztwo, zbierając niezbędne dowody i wspierając Cię na każdym etapie postępowania.

Masz jakiekolwiek pytania? Potrzebujesz pomocy?

Nie wahaj się. Rozwiążemy Twój problem. Napisz bezpośrednio na nasz adres email biuro@prodetektyw.pl, zadzwoń lub napisz SMS pod numer telefonu 500 15 60 15.

Możesz też skorzystać z poniższego formularza kontaktowego. Wszystkie Twoje dane są szyfrowane i bezpieczne. Pamiętaj o naszej stronie internetowej: Agencja Detektywistyczna.