Stalking, nękanie – co to jest, rodzaje i jak reagować na stalking

Stalking, czyli uporczywe nękanie jest jednym z najczęściej spotykanych rodzajów szantażu emocjonalnego. Wbrew medialnym doniesieniom ofiarami stalkingu może się stać nie tylko znana osoba, lecz każdy z nas. Przeczytaj, na czym polega stalking i jak można bronić się przed prześladowcą zwanym stalkerem.

Stalking co to jest – definicja stalkingu

Mianem stalkingu określa się zachowania o charakterze powtarzalnego i uciążliwego nękania, prześladowania, wywołujące u ofiary poczucie niepokoju, braku prywatności lub obawy o życie. Wraz z stalkingiem często występują inne czyny karalne, np. przemoc fizyczna czy groźby karalne.

Działania i zachowania stalkera najczęściej charakteryzują się tym, że są:

• niepożądane i wbrew naszej woli,
• powtarzają się,
• wzbudzają w nas niepokój i strach,
• szkodzą naszemu mieniu i reputacji,
• wymuszają niechcianą relację.

Stalkerami mogą być zarówno osoby, o których istnieniu ofiara nie ma pojęcia, jak i dobrze jej znane. Bywa, że stalking dotyka osoby, które podjęły decyzję o rozstaniu z partnerem. Ich prześladowca bardzo często nie jest w stanie pogodzić się ze stratą i próbuje za wszelką cenę wznowić relację lub uniemożliwić byłej drugiej połówce normalne funkcjonowanie.

Stalkerzy najczęściej są osobami narcystycznymi i bez empatii, skupionymi tylko na własnym zadowoleniu. Często wykazują cechy socjopatyczne i czerpią przyjemność z nękania innych. Większość stalkerów posiada zaburzenia osobowości, które mogą sprawić, że nie myślą oni racjonalnie i mogą być niebezpieczne.

Stalking – rodzaje i przykłady stalkingu

Stalking może przybierać różne rodzaje zarówno ze względu na cel działania prześladowcy, jak i formę działania. Występuje stalking skierowany bezpośrednio na osobę ofiary, jej dobra materialne lub dobre imię. Bardzo powszechną formą nękania, którego ofiarą często padają dzieci i młodzież jest tzw. cyberstalking, który szerzy się w sieci.

Prześladowcy często działają w bardzo „subtelny” sposób, a ich zachowania dla osób postronnych mogą być uznawane za nieszkodliwe. Dlatego warto poznać przykłady zachowań będących szantażem, czy nękaniem.

Przykłady działań stalkera skierowanych na ofiarę:

• robienie zdjęć bez pozwolenia i podsłuchiwanie,
• śledzenie, obserwowanie, podglądanie przebywanie stalkera w pobliżu domu lub pracy,
• zaczepianie w miejscach publicznych,
• rozpowiadanie oszczerstw i plotek na temat ofiary​,
• składanie propozycji spotkań, wspólnych wyjazdów i nieprzyjmowanie odmowy,
• wysyłanie listów z fałszywymi informacjami i podszywanie się w nich pod bliskie ofierze osoby,
• manipulacja i szantaż emocjonalny lub ekonomiczny,
• stosowanie gróźb karalnych i przemocy fizycznej,
• naruszanie nietykalności cielesnej.

Przykłady działań stalkera związane z dobrami materialnymi:

• kradzież rzeczy należących do ofiary,
• niszczenie i inne akty wandalizmu skierowane na własność ofiary (demolowanie mieszkania, napisy na drzwiach),
• zamówienie na koszt ofiary towarów i usług (np. jedzenia z dostawą),
• przeglądanie śmieci ofiary,
• zostawianie ofierze niechcianych prezentów (wysyłanie kwiatów),
• przeglądanie śmieci ofiary.

Przykłady Cyberstalkingu

Cyberstalking to nękanie ofiary poprzez wysyłanie e-maili i SMS-ów zawierających niechciane dla ofiary treści (wyznania miłości sprawcy, intymne opisy). Często też wysyłane są wiadomości będące szantażem internetowym np. groźby karalne w postaci pogróżek, wulgaryzmów, grożenia ujawnieniem kompromitujących informacji.
Przykładami takich działań są:

• nękanie przez nieustanne głuche telefony lub pozostawianie informacji na poczcie głosowej,
• wysyłanie licznych wiadomości,
• korzystanie z GPS czy ukrytych kamer do obserwowania ofiary,
• przejęcie kontroli nad telefonem i komputerem pokrzywdzonego, niszczenie danych lub zmienianie ich treści.

Stalking w mediach społecznościowym np. Facebook

Rodzajem cyberstalkingu jest także nękanie w mediach społecznościowych, które ze względu na ich popularność zbiera coraz większe żniwo, a ofiarami jak i prześladowcami stają się coraz młodsze dzieci. Przykładami nękania w mediach społecznościowych są:

• zakładanie fałszywych konta społecznościowych,
• podszywanie się pod ofiarę na czatach, forach,
• zamieszczanie zdjęć i filmików mających skompromitować ofiarę,
• zamieszczanie obelg i komentarzy w internecie na temat ofiary.

Jak reagować na stalking

Należy zdawać sobie sprawę z tego, że uporczywe nękanie nie ma żadnego usprawiedliwienia. Dotyczy to zarówno działań osób, które ofiara zna bezpośrednio, jak i anonimowych stalkerów.

Nigdy nie należy lekceważyć stalkerów, poniewaz zagrażaja oni zdrowiu psychicznemu i fizycznemu ofiary. Brak reakcji osoby nękanej może tylko zachęcić prześladowcę do dalszych działań. Gdy dana osoba otrzymuje niechciane treści — czy to drogą SMS ową, czy mailową powinna ona w stanowczy sposób poinformować, że nie godzi się na takie zachowanie i nie życzy sobie kolejnych prób kontaktu.

Stalking w kodeksie karnym

Stalking jest w naszym kraju karalny, podstawą prawną jest tutaj artykuł 190. a Kodeksu Karnego. Zgodnie z prawem, uporczywe nękanie podlega karze pozbawienia wolności do lat 8. Gdy osoba nękana zostanie doprowadzona do próby samobójczej, sprawca musi liczyć się z karą do 12 lat pozbawienia wolności. Należy jednak pamiętać, że przestępstwo stalkingu jest ścigane na wniosek pokrzywdzonego.

W sytuacji bezpośredniego zagrożenia należy natomiast powiadomić policję. Najlepiej unikać bezpośredniego kontaktu ze stalkerem i nie próbować wchodzić z nim w dyskusję. O swoich obawach warto rozmawiać z rodziną i przyjaciółmi, którzy również mogą reagować na zachowania prześladowcy i stanowić cenne wsparcie psychiczne. Dobrym rozwiązaniem jest zbieranie wszelkiego rodzaju materiałów obciążających sprawcę. Niechcianych wiadomości nigdy nie powinno się kasować. Zamiast tego, należy robić ich screeny. Taka dokumentacja może się okazać niezwykle pomocna w późniejszych kontaktach z policją lub prawnikiem.

Warto także skorzystać z usług Agencji Detektywistycznej, która może pomóc na dwóch płaszczyznach. Po pierwsze dokonać obserwacji stalkera i uchronić klienta informować klienta o jego działaniach oraz zebrać dowody na działania prześladowcze sprawcy.

Padłeś ofiarą stalkera? Skontaktuj się z nami. Pomożemy rownież jeżeli jesteś ofiarą szantażu.

Napisz bezpośrednio na nasz adres email biuro@prodetektyw.pl, zadzwoń lub napisz SMS pod numer telefonu 500 15 60 15.

Możesz też skorzystać z poniższego formularza kontaktowego. Wszystkie Twoje dane są szyfrowane i bezpieczne.