Czym jest toksyczny związek i jak poznać toksycznego partnera

Toksyczny związek, podobnie jak inne romantyczne relacje, często rozpoczyna się od czułych gestów, słodkich słówek i miłych randek. Celowe obdarowywanie nas oznakami miłości przez adoratora sprawia, że w krótkim czasie uzależniamy się od jego osoby i wierzymy w jego szlachetne intencje i wyjątkowe uczucie. To zwykle wtedy czar pryska, a partner ujawnia swoje drugie oblicze, i wtedy okazuje się, że nasz związek to relacja, która przynosi więcej cierpienia niż radości. W tym artykule przeczytasz, po czym poznać toksyczny związek, jakie są jego fazy oraz jak uwolnić się od toksycznego partnera.

Czym jest i jakie ma cechy toksyczny związek

Chociaż każda relacja przechodzi przez trudne chwile, w toksycznym związku problemy stają się dominujące i przynoszą długotrwałe negatywne skutki dla jednej ze stron. Toksycznym związkiem nazywana jest relacja, w której jedna ze stron pełni rolę manipulatora, a druga ofiary szantażysty.

W takim związku dla emocjonalnego szantażysty liczą się tylko jego potrzeby, które traktuje priorytetowo i nie zwraca uwagi na to, że krzywdzi nas, realizując własne oczekiwania. W toksycznej relacji ofiara czuje, że jej toksyczny partner nie zapewnia jej bezpieczeństwa emocjonalnego, a zamiast okazywać akceptację i wsparcie, krytykuje oraz okłamuje.

Związek z toksycznym partnerem nie przynosi radości i spełnienia, lecz lęk i cierpienie. Toksyczny partner może stosować wobec swojej ofiary zarówno przemoc fizyczną, jak i psychiczną. Często ogranicza jej relacje z innymi ludźmi, utrudnia rozwój zawodowy, czy nawet pielęgnowanie pasji. Trwająca długo toksyczna relacja prowadzi do depresji i stanów lękowych.

Fazy toksycznego związku

By uniknąć toksycznego partnera, warto umieć rozpoznać fazy toksycznej relacji. Mimo że przebieg toksycznego związku nie zawsze jest taki sam, można wyróżnić 5 jego etapów, w których manipulant zmienia swoje zachowanie. Do głównych ról, jakie odgrywa emocjonalny szantażysta, a co za tym idzie, faz toksycznego związku, zalicza się:

• Tworzenie pozorów – w pierwszej fazie toksyczny partner praktykuje bombardowanie miłością. Okazuje nam wiele romantycznych gestów, organizuje niezapomniane randki i recytuje miłosne wiersze. Ponadto zapewnia, że nigdy nie znał kogoś tak wyjątkowego jak my i żałuje, że tyle lat kroczył przez życie, nie wiedząc o naszym istnieniu. Jego gesty i słowa przyjemnie łechcą nasze ego, uzależniając nas emocjonalnie od siebie.
• Budowanie poważnej relacji – w przeciwieństwie do zdrowych relacji, które rozwijają się stopniowo, toksyczny związek zazwyczaj przybiera zawrotne tempo. Toksyczny partner bardzo szybko i sprawnie przechodzi od niewinnego flirtu do wicia wspólnego gniazda. Może oświadczyć się po miesiącu znajomości lub dążyć do wspólnego mieszkania już po kilku dniach.
• Żądanie dowodów miłości – po początkowych miłych etapach związku, które miały na celu uzależnić nas emocjonalnie od partnera, pojawiają się pierwsze minusy w relacji. Zazwyczaj on zaczyna domagać się potwierdzenia naszego uczucia poprzez zrobienie czegoś dla ukochanego lub wspólnego szczęścia. Niekiedy manipulant prosi nas o wzięcie kredytu na jego biznes lub spłacenie długów. Jego potrzeby stają się najważniejsze, a gdy ich nie zaspokajamy, obwinia nas i oskarża o brak uczucia. W takich sytuacjach, będąc w roli ofiary, zazwyczaj usprawiedliwiamy jego zachowanie, a nawet współczujemy lub mamy wyrzuty sumienia.
• Gaslighting i manipulacja – w tej fazie pojawiają się manipulacyjne zachowania. Dla przykładu, partner zaprzecza temu, co mówił wcześniej, zarzuca nam histerię, nadmierną emocjonalność czy problemy ze zdrowiem psychicznym. Funduje nam emocjonalny rollercoaster, jednego dnia wyznaje miłość, a drugiego poniża i obraża. Gdy pytamy, dlaczego to robi, oskarża nas o niewłaściwe zachowanie. Nawet jeśli mamy dosyć takiego traktowania, to przywiązani emocjonalnie często usprawiedliwiamy manipulanta.

Racjonalizowanie i usprawiedliwianie – choć wszystko wskazuje na problemy w związku i nawet inni mówią nam o toksycznych zachowaniach partnera, często im zaprzeczamy i nieświadomie stosujemy różne mechanizmy obronne. Mówimy sobie i innym, że skoro on nami jest, to mimo wszystko nas kocha. Usprawiedliwiamy jego zachowanie np. tym, że miał trudne dzieciństwo, więc to normalne, że boi się opuszczenia i czasem nadmiernie okazuje zazdrość. Możemy też nie ignorować dowody zdrady, bo przecież on ciągle jest dla nas miły i bezustannie wyznaje nam miłość.

Rodzaje toksycznych związków i cechy toksycznego partnera

Oznaki toksycznego partnera początkowo trudno zauważyć, dlatego wielu ludzi daje się uwieść i zmanipulować. Techniki działania manipulatora są podobne do zachowania kochających i wspierających partnerów. Ponadto, mimo że relacje w toksycznych związkach zawsze są niszczące, mogą się one różnić w zależności od tego, z jakim typem partnera mamy do czynienia. Wśród wielu typów toksycznych związków można wyróżnić następujące rodzaje:

• Związek z osobą zaburzoną lub chorą psychicznie – toksyczna relacja z partnerem mającym narcyzm, borderline lub cierpiącą na depresję czy manię wiąże się z dużym obciążeniem psychicznym z powodu szantażu emocjonalnego lub nadmiernym skoncentrowaniu się na zaburzonym partnerze.
• Związek z agresorem, sadystą – toksyczny partner może stosować przemoc psychiczną, ekonomiczną lub fizyczną. Agresor może używać gróźb, zastraszania, a nawet przemocy fizycznej, aby utrzymać władzę nad drugą osobą. W takim związku ofiara jest zastraszana i kontrolowana przy pomocy strachu.
• Związek z osobą uzależnioną – dotyczy to zarówno toksycznego partnera z uzależnieniem od substancji psychoaktywnych, jak i mającego uzależnienie behawioralne. W związku z osobą uzależnioną od alkoholu, narkotyków lub innych substancji, które powodują zmianę osobowości, często jest dużo chaosu, konfliktów, zaniedbywania obowiązków i przemocy. Podobnie jest z partnerem, który jest uzależniony od hazardu, seksu, gier komputerowych, internetu itp.
• Związek z osobą współzależną – współzależność w związku oznacza stan, w którym jedna osoba uzależnia swoje szczęście i poczucie własnej wartości od partnera. W takim związku brakuje równowagi, a potrzeby jednej osoby są zawsze stawiane na pierwszym miejscu. Osoba współzależna ma niskie poczucie wartości i często zaniedbuje własne potrzeby i pragnienia, aby zadowolić partnera.

Jak toksyczny związek wpływa na nasze życie

Toksyczny związek ma poważne konsekwencje dla naszego życia i zdrowia. Często żyjemy w nim przez długie lata, nie zdając sobie sprawy, jak bardzo nam to szkodzi. Natomiast z pozoru relacja romantyczna staje się źródłem cierpienia, a emocjonalne przywiązanie utrudnia zakończenie takiego związku.  Dlatego ważne jest by sobie u swiatomić, że toksyczny związek niszczy życie, a skutki toksycznego związku oznaczają dla jego ofiary:

• spadek samooceny i utrata szacunku do siebie,
• osłabienie relacji z innymi ważnymi ludźmi i brak wiary w ludzi,
• depresja i rozwój stanów lękowych,
• pogorszenie sytuacji materialnej,
• brak poczucia bezpieczeństwa,
• nadmierna podejrzliwość o zdradę i zazdrość,
• przekazanie złych wzorców dzieciom,
• pogorszenie stanu zdrowia,
• brak rozwoju i problemy zawodowe.

W związku z tym relacja z toksycznym partnerem warto jak najszybciej zakończyć, szczególnie wtedy, gdy dochodzi do różnych form przemocy, są dzieci, notorycznie dochodzi do zdrady lub partner ma osobowość dysocjacyjną.

Jak się wyrwać z toksycznej relacji i uwolnić od toksycznego partnera

Toksyczna relacja może być bardzo wyniszczająca, ale możliwe jest uwolnienie się z niej i odbudowanie swojego życia. Choć nie jest to proste, to warto podjąć następujące kroki, które mogą pomóc zakończyć związek z toksycznym partnerem:

• Uświadom sobie problem w relacji – pierwszym krokiem jest uświadomienie sobie, że jesteś w toksycznym związku. Rozpoznanie cech toksycznego partnera i wzorców manipulacyjnych zachowań jest niezwykle ważne dla podjęcia dalszych kroków.
• Poszukaj wsparcia – rozmowa z zaufanymi przyjaciółmi, rodziną lub terapeutą może pomóc w uzyskaniu właściwej perspektywy. Wsparcie zewnętrzne jest konieczne do zrozumienia sytuacji i uzyskania siły do dalszego działania. Jeśli jest to konieczne, zwróć się o pomoc prawną. W niektórych przypadkach może być potrzebne uzyskanie zakazu zbliżania się, szczególnie jeśli istnieje ryzyko przemocy.
• Ustal plan odejścia – w sytuacjach ekstremalnych, gdy związek jest niebezpieczny, konieczne może być opracowanie planu ucieczki. Warto wtedy starannie przygotować się do opuszczenia domu, zabezpieczając finanse oraz dokumenty.
• Zadbaj o siebie – po zakończeniu toksycznego związku konieczna jest praca nad odbudową samooceny i zdrowia emocjonalnego. Terapia, medytacja, ćwiczenia fizyczne i hobby mogą pomóc w powrocie do równowagi psychicznej.
• Unikaj kontaktów z toksycznym partnerem – po zakończeniu toksycznego związku ważne jest, aby ograniczyć kontakt z byłym partnerem, aby uniknąć dalszej manipulacji i ponownego wciągnięcia w destrukcyjną relację.
• Zbuduj zdrowe relacje – otaczaj się ludźmi, którzy cię wspierają i inspirują. Budowanie nowych, zdrowych relacji może pomóc w odzyskaniu wiary w siebie i innych ludzi. Unikaj natomiast osób zachowujących się toksycznie.

Podsumowując, toksyczny związek jest destrukcyjny zarówno dla naszego zdrowia psychicznego, jak i fizycznego. Rozpoznanie toksycznych zachowań u partnera oraz zrozumienie faz toksycznego związku jest kluczowe dla przerwania toksycznej relacji.

Wyjście z toksycznego związku jest trudnym, ale możliwym krokiem. Istotne jest natomiast uświadomienie sobie problemu, poszukiwanie wsparcia, ustanowienie granic oraz zadbanie o siebie. Pamiętaj, że każdy zasługuje na zdrową, wspierającą i pełną miłości relację, a wyjście z toksycznego związku jest pierwszym krokiem ku lepszemu życiu.

Masz jakiekolwiek pytania? Potrzebujesz pomocy?

Nie wahaj się. Rozwiążemy Twój problem. Napisz bezpośrednio na nasz adres email biuro@prodetektyw.pl, zadzwoń lub napisz SMS pod numer telefonu 500 15 60 15.

Możesz też skorzystać z poniższego formularza kontaktowego. Wszystkie Twoje dane są szyfrowane i bezpieczne. Pamiętaj o naszej stronie internetowej: Agencja Detektywistyczna.

Błąd: Brak formularza kontaktowego.